Perfectionisme vs. (gebrek aan) doorzettingsvermogen

Ik wou al jaren piano leren spelen. Ik moest en zou dat prachtig klinkend instrument met zwarte en witte toetsen zelf de baas kunnen. Als kind keek ik met grote verwondering naar de Koningin Elisabeth wedstrijd voor piano. Ik wou dat ook kunnen en ook op zo’n groot podium staan. Mijn vader was altijd een grote fan van klassieke muziek. Kasten vol elpees en cd’s. Elk genre passeerde de revue, ook de gekende en minder gekende pianostukken.

In september 2016 heb ik me samen met een van mijn beste vriendinnen ingeschreven in de kunstacademie van Hove. 4 uur per week muziekles: 3 uur theorie, 1 uur praktijk piano. Een zalige periode. Een periode waar hard gewerkt, geoefend en gezongen werd. En als er iets te vieren was dan werd er een glaasje cava boven gehaald. Want we waren met onze klas levensgenieters pur sang. 7 mensen met een rugzak vol rijke ervaringen. Er was wel altijd iets te beleven. Mooie en soms droevige verhalen.

Examens hoorden er ook bij, theoretische kennis en praktische testen, 2 keer per jaar. Onnoemelijke stress. Elke keer weer streefde ik naar de (onmogelijke) perfectie. Ik legde de lat hoog, zoals altijd. Theoretische examens eindigden steevast met grote onderscheiding. Toonmomenten van de piano waren bij momenten een hel. Het was veel minder controleerbaar. Een noot op de piano speel je maar één keer en dan is ze gepasseerd. Goed of niet goed. Oefenen, oefenen, oefenen was de enige sleutel tot succes. Ik heb er voor het eerst leren falen. Echt falen. Geen noot meer kunnen spelen. Afgaan voor een publiek. Onder een stoel willen kruipen van schaamte. Maar elk groot artiest moet die fase door. Anders kom je niet verder in je groeicurve.

3 jaar heb ik het volgehouden. Toen was het genoeg. Niet omdat het niet leuk was. Niet omdat ik al een volleerd pianist was. Nee, het was weer tijd om te kiezen. Of was er deze keer misschien ook meer aan de hand?

***

Eigenlijk besefte ik later dat er meer onder zat. Ik had niet altijd evenveel tijd om te oefenen. Logisch in jouw situatie, zal je denken: 3 kinderen, een stevige job, mantelzorger. Bij momenten dacht ik ook dat ik er geen talent voor had. Kan zijn. Ik ben geen vrouwelijke versie van Mozart. En als ik er nu op terugkijk denk ik dat het gewoon soms een vorm van uitstelgedrag was. Typisch voor een perfectionist. Ja, uitstellen uit angst om te falen. Bang om fouten te maken. En weet je, ik heb ook fouten gemaakt dus je ziet dat het klopt. En zo kom je in een negatieve spiraal terecht.

Pas veel later heb ik ontdekt dat er nog meer onder zat. In mijn jeugdjaren en als student kon ik voor de examens altijd uren achter elkaar studeren. Ik had genoeg discipline. En als ik volhield, liep het gesmeerd en lagen de resultaten er die er moesten liggen. Ik wist wat ik moest doen en hoe ik het moest aanpakken. Koud kunstje. Dat patroon herhaalde zich ook bij de theoretische examens van de muziekschool en zelfs bij de zangproeven. Het pianospelen was andere koek. Helemaal van 0 beginnen. Iets helemaal anders aanleren. Technieken aanleren dat lukte nog wel. Voor een publiek spelen en ook onder stress blijven doorzetten was een ander verhaal. Ik had het nooit geleerd. In heel mijn leven had ik nog nooit echt grote moeite moeten doen voor iets. Ik had nog nooit veel tegenslag gekend bij het aanleren van nieuwe dingen. Ik was tot nu toe altijd weggekomen met mijn fotografisch geheugen, mijn praktische ingesteldheid, mijn organisatorisch talent en af en toe een 2de zit.

Het heeft ertoe geleid dat ik er na iets meer dan 3 jaar mee gestopt ben. Goed, misschien ook omdat ik naast piano spelen ook nog een andere module moest doen in de kunstacademie en nog wel wat andere zorgen had. Maar toch, ik besef ook dat mijn leercurve stokte omdat ik tegen de grenzen van mijn eigen doorzettingsvermogen aanliep. En dat besef is belangrijk. Het maakt dat ik bij andere nieuwe dingen die ik vandaag tegenkom, terugdenk aan mijn pianolessen. Nu weet dat ik mijn grenzen soms moet durven verleggen, ook en vooral voor zaken die ik nog niet kan. Een beetje zoals bij topsport. Je moet altijd een beetje pijn lijden om ergens te geraken. Zo’n ingesteldheid komt ook van pas als er zich onverwachte opportuniteiten aandienen. Het maakt ook dat ik de piano nog niet verkocht heb.

Het heeft me bijkomend geleerd om te durven springen en door te zetten, ook op momenten dat ik dacht dat ik het niet kon. En als het uiteindelijk toch niet helemaal is wat je ervan verwacht of het is niet waardevol of je steekt er teveel energie in dan kan je altijd stoppen en een ander pad inslaan. Probeer in elk geval hard genoeg. Je kunnen ligt misschien verder dan je denkt, ook voorbij het olympisch minimum.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *